SPOJ ISTORIJE I SAVREMENE UMETNOSTI: Trojanski kulturni put i simboli Turske iz drugačijeg ugla

Slavni mit kaže da su se u XII veku pre nove ere na obale Troje iskrcali Ahajci kako bi vratili čast jednom od svojih kraljeva čija je supruga Jelena, najlepša žena tadašnjeg sveta, pobegla sa trojanskim princem. Pored odbrane časti, drugi grčki vladari željni večne slave želeli su da pokore neosvojive zidine Troje.

Antička Troja je, kaže predanje, mogla biti osvojena samo pomoću lukavstva. Domišljati Grci tada su osmislili jednu od najčuvenijih prevara u istoriji - Trojanskog konja. Priča o šupljem drvenom konju u koji su se skrili vojnici mudrog Odiseja, a koji je u Troju poslat kao dar, inspirisala je brojna umetnička ostvarenja.

Glumci jednog od najpoznatijih, filma Troja iz 2004. godine, svog Trojanskog konja napravljenog za potrebe snimanja, poklonili su gradu Čanakale, odakle ovaj konj kolosalnih razmera pozdravlja sve one koji krenu ovim kulturnim putem.

Čanakale je smešten na azijskoj, južnoj obali moreuza Dardaneli, na njegovom najužem delu, blizu mesta gde se sreću Mramorno i Egejsko more, i Evropa i Azija. Kroz istoriju je prolazio kroz ruke mnogih država i vladara, a grad koji se danas nalazi na ovom mestu počeo je da se razvija u periodu Osmanskog carstva, kada je sredinom XV veka sultan Mehmet II podigao utvrđenja i sa jedne i sa druge strane moreuza – na evropskoj strani tvrđavu Kilitbahir, a na azijskoj tvrđavu Čimenlik.

Atmosferu sa ulica grada Čanakale osetite kroz fotografije koje se nalaze u galeriji:

Iz antičke Troje put dalje vodi ka Galipolju i priči o još jednom ratu. Strateški važan, morski prilaz Rusiji preko Dardanela, poluostrvo Galipolje bilo je poprište jedne od najvećih bitaka tokom Prvog svetskog rata. Galipoljska operacija vodila se između Britanske imperije, Francuske i Rusije, sa jedne strane i Osmanskog carstva, Nemačkog carstva i Austrougarske, sa druge. Britanci i Francuzi su uz podršku Rusije i drugih saveznika imali cilj da osvoje Dardanele i upravljaju prolazom. Operacija je trajala od aprila 1915. godine do januara 1916. godine. Osmanlije su na kraju odnele pobedu uz mnoge žrtve sa obe strane, pa na ovom poluostrvu danas postoji Memorijalno groblje.

Fotografije Galipolja pogledajte u galeriji:

Trojanski kulturni put danas je turistički projekat koji ima cilj da učini vidljivim bogato arheološko, istorijsko i prirodno nasleđe regiona stvaranjem pešačke i biciklističke rute koja kreće u Troji, a završava se u Asosu. Ušuškano ribarsko selo Asos su, kažu arheolozi zaposleni na arheološkom nalazištu, osnovali starogrčki kolonisti još u VII veku pre naše ere. Unutar arheološkog lokaliteta nalaze se nekadašnje zidine grada, i najpoznatiji, Hram boginje Atine građen u dorskom stilu 540. godine pre nove ere.

NEZAOBILAZNI ISTANBUL

Nedaleko od rute Trojanskog kulturnog puta, nalazi se i pod istorijom otežao Istanbul, nekadašnja prestonica Istočnog rimskog carstva u istoriji još poznat i kao Konstantinopolj i Carigrad. Po slojevima prošlosti koja prekriva ovaj grad hiljade radoznalih turista danas uživa u mirisima, ukusima i bojama živopisnih ulica.

Još fotografija sa ulica Istanbula pogledajte u galeriji:

U jednoj od njih smešten je i Ataturk kulturni centar, simbol savremene kulture Turske. U 95.000 kvadrata nedavno obnovljenog Centra, smeštene su operska i pozorišna dvorna, galerija, biblioteka i bioskop.

Izgradnju Kulturnog centra inicirao je Kemal Ataturk osnivač moderne Turske koji je 1923. godine ukinuo feredže, fes i arapsko pismo, osnovao republiku, pokrenuo političku i kulturnu revoluciju.

Fotografije Ataturk kulturnog centra pogledajte u galeriji:

 Iako nije zvanično deo Trojanskog kulturnog puta, Istanbul nudi posete mestima koja mogu da zaokruže priču o kulturnom nasleđu regije.