Rano otkrivanje je od ključnog značaja kada su u pitanju brojne bolesti, pa i demencija. To omogućuje pravovremenu negu, a poznato je da rana dijagnoza povećava šanse za usporavanje bolesti. Postoji više od 100 oblika demencije, a najpoznatiji je Alchajmerova bolest.
Naučnici tvrde da jedan protein može da upozori na Alchajmerovu bolest deset godina pre pojave prvih simptoma.
Istraživači sa Instituta Karolinska, Švedska, identifikovali su protein - glijalni fibrilarni kiseli protein (GFAP) - kao mogući krvni marker za vrlo rane stadijume bolesti koje utiču na mozak. Otkriće GFAP-a kao potencijalnog krvnog markera za Alchajmer sada bi moglo da omogući naučnicima da podstaknu rani imunološki odgovor.
Mozak počinje da se menja 20 do 25 godina pre nego što pacijenti počnu da primećuju gubitak pamćenja i druge kognitivne simptome. Proteini beta-amiloid i tau počinju da se akumuliraju abnormalno, uzrokujući degeneraciju nerava u mozgu. Pacijenti tada počinju da gube kognitivne funkcije kao što su pamćenje i govor, jer se više moždanih neurona oštećuje.
"Naši rezultati sugerišu da GFAP, pretpostavljeni biomarker za aktivirane imune ćelije u mozgu, odražava promene u mozgu usled Alchajmerove bolesti koje se javljaju pre akumulacije tau proteina i merljivog oštećenja neurona", tvrdi autorka studije Šarlot Johanson, rekla je i dodala:
"U budućnosti bi se mogao koristiti kao neinvazivni biomarker za ranu aktivaciju imunih ćelija kao što su astrociti u centralnom nervnom sistemu, što može biti dragoceno za dijagnostiku kognitivnih bolesti, ali za razvoj lekova", zaključuju lekari.
Istraživački tim je tražio biomarkere u krvi pacijenata sa retkim i nasleđenim oblikom Alchajmerove bolesti, gde oni koji imaju roditelje sa tom bolešću imaju 50 odsto šanse da je razviju.
Oni su analizirali 164 uzorka krvne plazme od 33 nosioca mutacije i 42 rođaka bez nasledne šanse da dobiju Alchajmerovu bolest između 1994. i 2018. Nalazi su otkrili jasne promene u nekoliko koncentracija proteina u krvi u nosiocima mutacije.
Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije čak 30 miliona ljudi boluje od Alchajmerove bolesti.
Izvor: Lepa&Srećna